خانه » Exhibitions » سی مجسمه / نمایشگاه گروهی
نسلهای آفرینشکار کنار هم
دکتر جواد مجابی
اگرچه مدتها است مرز بین نقاشی و مجسمه و نمایش و فیلم، کمرنگ شده و هنرهای بینابینی تازهای ابداع گشته است اما در این نمایشگاه «حجم آفرینی درفضا» محور اصلی پژوهش و نمایش شده است. کوشیدهایم دو نکتۀ اساسی را مطرح کنیم. نخست اینکه مجسمهسازی در ایران پیشینهای دراز دارد: نقشهای هخامنشی تخت جمشید دستکم بازنمای هزاران سال تجربۀ هنری پیش از خود است و به دوران ساخت بتواره ها میرسد. مجسمهسازی در ایران در دوران درازِ ممنوعیت حجمآفرینی، از تندیسهای انسان یا جانورنما به سوی شکلهای متنوع سفالینه و فلزی و چوبی تغییر هویت و ساختار داد که اشیای کاربردی موجود موزهها و آنچه در فرهنگ مردمی (صنایع دستی) میبینیم اندکی از آن بسیارهاست. از دوران ناصری با نامهایی چون علی اکبر حجارباشی تندیسگری رونق مجدد مییابد و از آغاز هنرستانها -مخصوصا از ابوالحسن صدیقی به بعد-مجسمهسازی نوین ایران قالبهای گوناگونی میآزماید. دوران شکوفایی مجدد تندیسگری در ایران، به رغم مشکلات، حضوری توانا و پویا دارد.
نکتۀ دیگر اینکه هنرمندان تجسمی ما به ضرورت دریافتهاند اگرچه هر هنرمند در خلوت کارگاه خود به ابداع هنر آفرینشی دست میزند اما هنر یک کشور، یک عصر، محدود به چند هنرمند یا یک دوره از هنر نیست بلکه مجموع کوششهای خلاقۀ هنرمندان یک رشته است که سپهر پهناوری از کوششهای جامعۀ هنرمندان را در تاریخ یک کشور و کل جهان فرهنگی پیش چشم آیندگان میآورد.
در این نمایشگاه، شاهد دستکارهای هنری سه نسل از مجسمهسازان معاصر ایران هستیم که ساختار عمودی خلاقیتهای چند دهه (یا توالی تجربه های هنرمندان دورههای پیاپی) و ساختار افقی هنر حجمآفرینی ایران (به ازای آثار کنارهمچیده در تقابل سنجشگرانه) را آشکار میسازد و این فرصت مغتنمی برای ارزیابی آسانتر آفرینههای هنری معاصر است.