خانه » Exhibitions » نقاشیهای داوود زندیان / ۱۴۰۰
“از رابطهی آدمها با چیزها”
خاطرهی داوود زندیان در نقاشیهایش تماماً به دورهاي كه در اصطلاح به آن «پهلوی دوم» میگوییم برمیگردد، ریشههای اين دوره از یک سو به فضای روشنفكري گذشتهاي كشيده ميشود که «آبراهامیان اعضای آنها را شبیه به نامنامه مشاهیر دانسته، به نامهایی چون: صادق هدایت، بزرگ علوی، صادق چوبک، احمد شاملو، نیما یوشیج، سعید نفیسی، عبدالحسین نوشین، ابراهیم گلستان، جلال آل احمد، پرویز ناتل خانلری، غلامحسین ساعدی…. » از سوی دیگر در بطن زندگی روزمره، نشانههايش به ذوق و سليقهي آدمها، و کنکاش در پرسشهایی باز ميگردد که در سرتیتر نشریات ادبی و هنری بین سالهای ۱۳۲۰ تا ۳۰ قابل مشاهده است؛ هنر چیست؟ ادبیات چیست؟ سینما چیست؟ اپرا چیست؟ باله چیست؟…
«این عناوین پیش از آن که نشان فقدان اطلاعات باشند، که فیالواقع هست، بیانگر تلاش ادیبان و هنرمندان و مترجمان برای رسیدن به ذات پدیدههای مدرنِ بیگانه با جامعه ایران در اوان تجدد بود. ۱» که ديري نگذشت چالشهایش در پهلوی دوم آشکار شد و یا آن را به ملغمهای بدل کرد…
نقاشیهای داوود زندیان با هر دوی این سویهها درگیر است، آدمهایی که کتاب میخوانند و با ژستهای روشنفکرماب دور میزی جمع شده، تار ميزنند، صفحه گوش میدهند و یا معاشرت میکنند. ژستهایی که با انبوهی از خرت و پرتهای زندگی همتراز شدهاند. اشیا و وسایل زندگی روزمره که زرق و برق آن، اواخر دهه چهل و اویل دهه پنجاه به بحث داغ مجلات روشنفکری هم کشیده شد، با كنايههايي چون؛ فُكُليها، نشریات عامهپسند و… همه آن چیزهایی که (به شکل عوامانه) جلال آل احمد غربزدگی و مصرفگرايي مینامید. اين اشيا و چيزها دور و بر جماعتِ نقاشیهای زندیان پرسه میزنند.
با این حال آنچه در نقاشیها قابل تامل است، نه نقد تاریخی این دوره یا انتقاد به عواقب این سویهها، بلکه به نمایش گذاشتن ِهمجواری همین تناقصات است، به یک معنا؛ کار او برجسته کردن رابطه درونی این اشیا و وسایلِ پراکنده با انبوهی از ژستهای همان دوران است. او تکه پاره آنها را کنار هم مینشاند تا نشان دهد؛ به رغم تمامی افتُ خیزهاي آن روزگار، و حتي در فقدان درک پدیدههايش چیزی درگذشتهي مورد اشاره، شکل گرفته و یا در حال شکل گرفتن بود، که شاید بتوان آن را “شیوهای از زندگی” دانست. فضایی که در آن با تمامی وجوه متناقصاش، ارتباط درونی اشیا و آدمهایش حس میشود. تصویری نوستالژیک از رابطهی آدمها با چیزها… شالودهای که بعدها به شکل حیرتانگیزی از هم پاشید؛ نه فقط روابط چيزها با آدمهايش، بلكه هر شكلي از رابطهي آدمها با هم…
محمد پرويزي
……………………..
1- درباره وقايع فرهنگي و هنري پهلوي اول و دوم نگاه كنيد به کتاب : پرورش ذوق عامه در عصر پهلوی (علی قلی پور)